Bestelbusjes zijn verantwoordelijk voor maar liefst 40% van de fijnstofuitstoot van al het wegverkeer. Dat blijkt uit onderzoek van CE Delft in opdracht van Natuur & Milieu. Daarmee zijn bestelbusjes gemiddeld vier keer vervuilender dan personenauto’s en leveren ze een belangrijke bijdrage aan de luchtvervuiling langs wegen en in binnensteden.
In Nederland rijden 900.000 bestelauto’s rond, tegenover 8 miljoen personenauto’s. De bestelauto’s rijden vrijwel allemaal op diesel. Ruim de helft daarvan is van voor 2011 en heeft geen roetfilter. Hierdoor is hun bijdrage aan luchtvervuiling buitenproportioneel hoog. De uitstoot van deze dieselbusjes is niet alleen schadelijk voor het klimaat, maar ook gevaarlijk voor de gezondheid van omwonenden. Fijnstof en stikstof zorgen voor een kortere levensduur en een grotere kans op aandoeningen als kanker, hart- en vaatziekten, longziekten en vroeggeboorten.
Belastingvrijstelling
Een knelpunt is het huidige fiscale beleid voor bestelauto’s. Deze stimuleert de aanschaf van diesels en straft schone aanschaf af. Bestelauto’s voor ondernemers zijn momenteel vrijgesteld van aanschafbelasting (BPM) en betalen een sterk verlaagde wegenbelasting (MRB). Hierdoor kiezen bedrijven meestal voor busjes die rijden op de meest goedkope brandstof: diesel. Dit betekent ook dat bedrijven die schoon willen rijden, hier extra kosten voor moeten maken.
Oproep
Natuur & Milieu roept het toekomstige kabinet op om de BPM en MRB voor bestelbusjes weer in te voeren voor deze bestelauto’s en de vrijstelling alleen te behouden voor zero-emissie bestelauto’s. Dit creëert een gelijk en eerlijk speelveld. Deze maatregel heeft de meeste gezondheids- en klimaatimpact voor de laagste overheidskosten. Daarnaast pleit Natuur & Milieu ervoor dat overheden een voorbeeldfunctie innemen, door zelf alleen nog maar schone bestelbusjes aan te schaffen en in te huren.
Bestelbusbattle
Afgelopen vrijdag organiseerde Natuur & Milieu de Bestelbusbattle. Vijf teams van o.a. wetenschappers, beleidsmakers en bedrijven streden mee. Zij bogen zich over de vraag: wat is de meest effectieve en kansrijke overheidsmaatregel die zorgt voor maximale milieuwinst in de bestelautomarkt? De ingezonden maatregelen worden binnenkort aangeboden aan het Ministerie van Infrastructuur & Milieu.
Meerdere teams zien een belangrijke rol weggelegd voor overheden. Zij zouden bij de inkoop van voertuigen en diensten zo snel mogelijk op nul-emissie bestelbussen moeten overstappen. Uit eerder onderzoek van Natuur & Milieu bleek dat dit nog vrijwel niet gebeurt, ondanks beloftes over duurzame inkoop. Bij stads- en streekbussen gebeurt dit al wel. Vorig jaar april maakte het Ministerie van IenM bindende afspraken met de provincies en gemeenten dat in 2025 alle nieuwe bussen 100% emissieloos zijn.
