De dode zone in de Golf van Oman, waar het zeewater geen zuurstof of leven meer bevat, blijkt veel groter dan gedacht en groeit verder. Dat blijkt uit Brits onderzoek met onderwaterrobots. Wetenschappers vermoeden al langer dat er in de regio een grote zuurstofarme zone is, maar grootschalig onderzoek was tot nog toe onmogelijk omdat de regio geplaagd wordt door spanningen en piraterij.
Met Seagliders, speciale robots die gegevens verzamelen over de samenstelling van het water, kan het nu voor het eerst wel. De robots zijn ongeveer even groot als een duiker maar kunnen tot 1000 meter diep duiken, maanden aan een stuk in de oceaan blijven en enorme afstanden afleggen.
Acht maanden
Twee van de robots werden acht maand lang ingezet in de Golf van Oman om de samenstelling van het water te meten. De tuigen communiceerden per satelliet en tekenden tijdens de acht maanden een gedetailleerde kaart van de omstandigheden onder water.
Het resultaat schokte te wetenschappers: in een zone waar ze nog een minimum aan zuurstof vermoedden, vonden ze een oppervlakte ter grootte van Schotland die vrijwel helemaal dood was.
“Dode zones zijn een tikkende tijdbom, die erger gemaakt worden door de klimaatverandering omdat warmer water minder zuurstof kan vasthouden, en door meststoffen uit de landbouw en rioolwater die in ze de zee terechtkomen”, zegt hoofdonderzoeker Bastien Queste van de University of East Anglia. “De Arabische Zee heeft de grootste en dikste dode zone ter wereld. Maar tot nog toe wist niemand hoe erg de situatie was. Ons onderzoek toont aan dat het erger is dan we vreesden, en dat de enorme oppervlakte blijft groeien. De oceaan stikt.”
Gevolgen
De gevolgen voor het lokale ecosysteem zijn niet te overzien, zegt Queste. “Alle vissen, planten en zeeleven hebben nood aan zuurstof, dus ze kunnen er niet overleven. Het is een enorm ecologisch probleem, met ernstige gevolgen ook voor de mens die afhankelijk is van de oceaan voor voedsel en werkgelegenheid.”
Een ander probleem is dat in de zones de chemische cyclus van stikstof dramatisch verandert. Daarbij wordt stikstofoxide geproduceerd, een broeikasgas dat driehonderd keer krachtiger is dan CO2.
Computersimulaties tonen dat er niet meteen beterschap in zicht is: het zuurstofgehalte neemt verder af en de zones met een tekort breiden uit.
