Vijf artikelen schreven we tot nu toe over de voordelen van een regionale economie. In dit zesde artikel vatten we deze kort samen en vervolgens kijken hoe we de volgende stap kunnen maken.
De mondiale crises zijn ontstaan doordat de afgelopen decennia een beleid van economische groei, vrije markten, winstmaximalisatie, schaalvergroting en schaalvoordelen is gevoerd. Groter en meer was en is nog steeds het devies. Hierdoor zijn het aantal lokale bedrijven en de diversiteit afgenomen en is de wereldeconomie verzwakt. De oplossing is eigenlijk heel eenvoudig: keer de processen die tot de crisis hebben geleid om en de problemen zullen zich oplossen.
Een regionale economie doet dit. Binnen zo’n economie gaat het om het vinden van de optimale schaal. Vaak zal dit lokaal of regionaal zijn, want op deze schaal is het veel eenvoudiger om zicht te houden op ketens en is het mogelijk om kringlopen te sluiten. Regionaal kun je werkelijk economisch – in de betekenis van zuinig – produceren. De komende decennia wij gaan naar een circulaire economie, naar een cradle-to-cradle samenleving. Die samenleving drukt haar resultaat niet langer alleen in geld uit, maar kijkt met name naar materiaal-, energie- en tijd-efficiëntie.
Een regionale economie leidt waarschijnlijk tot meer vrije tijd voor ontspanning, onderwijs, sport en cultuur. Technologische vooruitgang zorgt er voor dat betere en goedkopere machines voorhanden zijn. Deze zorgen er nu al voor dat bij veel kleinere productie aantallen winst kan worden gemaakt. Lokale productie is dan weer aantrekkelijk. Wij hoeven in de 21ste eeuw geen eindproducten meer over heel de wereld te verslepen, maar enkel grondstoffen.
Tevens is er op steeds meer plekken toegang tot energie, vervoer en communicatie, waardoor bedrijven veel vrijer zijn in het kiezen van hun vestigingsplaats. Wij verwachten een toename van het aantal regionale bedrijven die zal leiden tot meer stabiliteit, omdat de diversiteit toeneemt en too big to fail verdwijnt. Ook de introductie van regionale rentevrije munten kan daar aan bijdragen. Tevens geeft een eigen munt mensen een middel om de eigen regionale economie te verduurzamen.
Voedsel en energie zijn in onze ogen logische beginstappen. Weten wat je eet is voor steeds meer mensen een belangrijk argument om andere keuzes te maken als het om voeding gaat. Stijgende energieprijzen maken zelf energie opwekken steeds interessanter. Regionale zelfvoorziening voor voedsel en energie zijn mogelijk omdat communicatietechnologie, zoals internet en slimme apps, vraag en aanbod steeds eenvoudig kunnen koppelen. Lokale producenten van voedsel kunnen dagelijks de beschikbare producten aanmelden en klanten kunnen een bestelling plaatsen. Energie uitwisselen zonder de tussenkomst van geld is anno 2012 al technisch mogelijk.
Om een regionale economie goed te besturen is een betrouwbaar meetinstrument nodig. Regionale Economische Verkenningen kunnen zowel ecologische, sociale en financiële indicatoren een plek geven en de gegevens verstrekken om gefundeerde beslissingen te nemen. Gemeenten, lokale bedrijven en burgers kunnen daar allemaal hun voordeel mee doen en aan de hand van zo’n Verkenning initiatieven opstarten.
De ideeën zijn er, de instrumenten zijn er en veel mensen zien de noodzaak om de economie en de samenleving lokaler in te richten. Hoe nu verder? Training en opleiding zijn belangrijke en noodzakelijke stappen om verder te komen. Lokale overheden zijn de democratische organen om de transitie te faciliteren. Gemeentebesturen en ambtenaren kunnen belangrijke aanjagers worden. Daar hebben ze echter wel aanvullende kennis en steun vanuit het veld voor nodig. Bijscholing is nodig om het perspectief te veranderen omdat een regionale economie zowel financiële, ecologische als sociale eigenheden kent, met elk hun eigen succesfactoren. Voor een goede balans tussen die werkgebieden is het nodig dat teams vanuit verschillende afdelingen worden ingezet. Samen kunnen ze kennis en kansen uitwisselen en het transitiepad naar hun eigen regionale economie in kaart brengen.
Peter van Vliet en Martijn Jeroen van der Linden
Platform DSE
De voorgaande artikelen:
Regionale economie lost crises op
Regionale economie kan wereldwijd
Blijf op de hoogte met de nieuwsbrief. Meld je hier aan.
( Je kunt ons ook steunen door lid te worden of te doneren )
