De teruglopende aantallen bijen en andere bestuivende insecten blijven een forse bedreiging vormen voor ons eigen voortbestaan. Dat is de boodschap van professor Christopher Conolly van de Schotse Dundee University in een recente bijdrage op CNN. Conolly onderzoekt al jaren het effect van pesticiden op insecten, en vooral ook het effect van verschillende combinaties van pesticiden. Want met meer dan 700 beschikbare variante is de kans dat een insect uitsluitend met één soort pesticide in aanraking komt vrijwel uitgesloten. Daarmee betreedt Conolly vrijwel onontgonnen gebied.
Al in 2013 werden bij onderzoek van was en honing uit bijenkorven sporen gevonden van meer dan 150 verschillende chemicaliën.
Maar dat is niet de enige bedreiging. Conolly wijst ook op het gevaar van het ineenstorten van wilde soorten bijen en andere bestuivers door het verlies van hun leefomgeving. In het verenigd Koninkrijk bij voorbeeld is het bruikbare natuurgebied voor deze insecten inmiddels met bijna tachtig procent teruggelopen.
Harde cijfers zijn er overigens niet, maar de 'voorruit-test' spreekt boekdelen: wie twintig jaar geleden op een zomeravond door natuurgebied reed, kon dat nauwelijks doen zonder een paar keer te stoppen om de voorruit schoon te maken van geplette insecten. Nu blijft die ruit schrikbarend schoon.
En terwijl we al zo weinig weten komen er steeds minder fondsen beschikbaar voor onderzoek, terwijl overheden juist de uitkomsten van het bestaande onderzoek onvoldoende vinden om op basis daarvan maatregelen te nemen, zegt Conolly.
Alternatieven worden genegeerd
Insectenbestrijding in de landbouw is een miljardenindustrie die wordt gedomineerd door bedrijven als Monsanto, Bayer en Syngenta. Die zien hun winsten niet graag verdwijnen als gevolg van simpele en natuurlijke middelen, zoals Paul Stamets die ontwikkelt uit schimmels.
Die werken heel eenvoudig: gewassen worden met bepaalde schimmelsporen behandeld. Insecten op die gewassen eten de sporen, waarna de schimmel in de insecten actief wordt en deze van binnenuit vernietigt. De methode is al tien jaar bekend. Toch wordt ze nauwelijks toegepast.
Ondertussen tikt er een bom door en weten we niet hoeveel tijd we nog hebben. Want zonder bestuivers stort de voedselvoorziening grotendeels in. De omvang van veel soorten is ernstig aangetast en we weten niet hoe ver we nog van een complete ineenstorting verwijderd zijn. Hoog tijd om meer aandacht te geven aan oplossingen zoals mensen als Stamets die voorstellen.
Lees hier vorige artikelen over bijen:
Bij-blijven, een stand van zaken