Artikelen door

Gemeente biedt veel nieuwe transitiekansen

13 februari 2018 in /door

Gemeentebesturen hebben  terecht ontdekt dat er veel  kennis en veranderkracht onder hun bevolking is te vinden is. Dus ambtenaren en wethouders gaan leren open te staan voor lokale initiatieven en daar positief op te reageren.

Sprookje van economische groei gaat weer rond

24 december 2017 in /door

Overal lees je de koppen weer: het gaat goed met de economie want we groeien weer. Maar iedereen weet dat economische groei ook tot hogere CO2 emissies en grondstoffenverbruik leidt. En als gevolg tot meer schade aan het klimaat. Daar willen we nu juist van af. “De economische groei zet volgend jaar door. Het bbp […]

Overtuig bewoners om hun huis energiezuinig te maken in 8 stappen

28 november 2017 in /door

Het hoeft niet meteen een grote verbouwing te zijn: in kleine stappen kun je met bewoners al veel bereiken om hun huis energiezuiniger te maken. Denk aan kierdichting en tochtstrips, ledlampen, de thermostaat een graadje lager. In dit overzicht geven we 8 eenvoudige tips die aannemers, architecten en installateurs helpen bewoners te overtuigen hun huis […]

Leren leven met onafwendbare klimaatverandering of leren van Places of Hope

18 november 2017 in /door

Deze week vond de Klimaattop in Bonn plaats. Optimisme overheerste: de wereld wordt volledig duurzaam, ‘Yes, we can!’ Zelfs Amerikaanse steden en staten als New York hadden hun tenten opgeslagen en lieten zich niet van het akkoord van Parijs afbrengen. Afgelopen donderdag ging het dak eraf in Groningen: het gasbesluit moet over, zo heeft de […]

Meervoudig is het nieuwe efficiënt

5 november 2017 in /door

De afgelopen dagen klinkt op de radio steeds vaker onvervalst dialect: ongelukkige boeren die hun veestapel moeten inkrimpen onder druk van de overheid. Het Haagse hof heeft bepaald: het Ministerie van Landbouw mag boeren daartoe dwingen en flinke boetes opleggen wanneer zij daarin niet slagen. Daarmee wil het Rijk de fosfaatuitstoot door de melkveehouderij beperken […]

Eén minister? Een heel kabinet is nodig voor een duurzame toekomst

2 november 2017 in /door

De plannen van de coalitie zijn bekend en het kabinet is geïnstalleerd. De 24 vrouwen en mannen kunnen aan de slag om de ambities en beloften van het regeerakkoord te vertalen naar de realiteit. Vooral het klimaatbeleid wordt een uitdaging, maar de combinatie van Economische Zaken en Klimaat is alvast een goede stap. Om van […]

Een andere economie vraagt om anders denken

31 oktober 2017 in /door

Natuurlijk moet het anders. Natuurlijk kan de economie niet doorgaan zoals ze nu doet. Natuurlijk kan de groei niet aanhouden, zeker niet als het ten koste gaat van de natuur. Natuurlijk is de toenemende tweedeling—of is het vierdeling?—een bedreiging voor een gezonde samenleving. Natuurlijk. Waarom ziet iedereen dat dan niet? Waarom gaan we dan niet […]

Filosofen over duurzaamheid: doormodderen op hoog niveau

29 oktober 2017 in /door

In hun dagelijkse werk zijn veel betrokken mensen bij bedrijven, overheden en maatschappelijke organisaties volop in de weer met het duurzamer maken van bedrijfsprocessen, het verminderen van CO2-uitstoot en het circulair maken van bedrijfsmodellen. Ze storten zich op duurzaam inkopen, verbeteren hun productiemethoden en zoeken uit wat ze met recycling kunnen. Ze bezoeken congressen, lezen […]

Werken voor je auto, of toch liever met de fiets?

26 oktober 2017 in /door

Om van A naar B te komen zijn er in Nederland veel verschillende mogelijkheden. Je kunt de deur uitlopen en al wandelend je bestemming bereiken. Maar dat is, hoewel we in een klein land leven, niet de meest gebruikte en ook niet altijd de snelste manier om ergens te komen. Meer dan 70% van de […]

Over veerkracht in tijden van klimaatontwrichting

21 oktober 2017 in /door

Het boek De draagbare Utopie, crisisinzicht, systemen en veerkracht in een tijdperk van klimaatontwrichting, verscheen op vrijdag de 13de oktober. Dit boek van Platform DSE – lid John Huige beschrijft hoe we in grote stappen richting duurzaamheid kunnen gaan.  We hebben een kort interview met John over zijn boek. John, er wordt veel geschreven over […]

Overheden zoeken naar de juiste vorm om bewoners te stimuleren tot renovatie

17 oktober 2017 in /door

Bewustzijn en beschikbaarheid van technologie leidt nog niet tot toepassing. Zoveel is inmiddels duidelijk binnen de renovatiesector. Maar wat dan wel? Ook overheden bijten hun tanden stuk op deze vraag. Het Europese Interreg2Seas project “Triple-A” wil een marktversnelling realiseren voor de renovatie van particuliere eengezinswoningen. Zeven lokale overheden (Stad Antwerpen, Stad Mechelen, EOS Oostende, Stad […]

Circulaire Economie is juist sexy

24 september 2017 in /door

Hebt u hem al gezien, de gloednieuwe, bloedsnelle elektroracer Aspark Owl? In menig autoblad is deze sinds vorige week te bewonderen. In Frankfurt werd deze elektrische hypercar voor het eerst in het echt gepresenteerd, en vele cameralenzen werden op dit scheurijzer scherp gesteld. Ook mijn eigen - overigens bescheiden Fairphone (first edition) - cameralens, want […]

Oceaan zoekt gemeenschap (die haar beschermt)

24 september 2017 in /door

De gestaalde juridische kaders verdragen zich moeilijk met ecosystemen, zeker als ze groot en ver weg zijn (of liever: líjken). We spreken rechtsgeleerde Prue Taylor, kenner van het gemeenschappelijk erfgoed van de mensheid. “De soevereiniteit van staten, die onze planeet kapot maakt, moet aan banden worden gelegd.” ‘Levend beginsel’ ‘De ruimte is het gemeenschappelijk erfdeel […]

Hoe verander je de economie?

19 september 2017 in /door

Er was eens een gierig mannetje dat schapen hield in een stal. Omdat het voedsel voor de schapen hem te duur was, had hij een slim plan bedacht. Iedere dag zou hij de schapen een paar gram voedsel minder geven. Omdat het maar een klein verschil was met de dag ervoor, zouden de schapen het […]

10 voordelen van de energietransitie

12 september 2017 in /door

Hoe je het wendt of keert, Nederland moet en gaat overstappen op een duurzame energievoorziening. Nu vinden wij Nederlanders daar van alles van. En we vinden het vaak vooral negatief: “De energietransitie is niet te betalen”, “windmolens zijn nog steeds niet rendabel” en “burgers zijn boos”. Natuurlijk zitten er ruwe kanten aan de energietransitie, verandering […]

Hoe je als burger de lokale politiek duurzamer maakt

10 september 2017 in /door

Vier jaar geleden schreven we met een paar mensen in Breda een duurzaamheidmanifest ten behoeve van de gemeenteraadsverkiezingen. Een van ons werd lid van alle lokale politieke partijen en we hebben de partijen aangeboden te helpen met het schrijven van de duurzaamheidsparagrafen voor de partijprogramma’s. Bij een stuk of 4 partijen hebben we aan tafel […]

Van het aardgas af is ook een mentale transitie

28 augustus 2017 in /door

Nederland is een van de rijkste landen van de wereld. We leven in een verzorgingsstaat waar niemand hoeft te sterven van honger en waar medische hulp voor iedereen toegankelijk is. We beschikken over zeer geavanceerde technieken die ons in staat stellen in zeer korte termijn naar alle uithoeken van de wereld te reizen, continu met […]

Maak veranderingen zichtbaar, dat versnelt de transitie

27 augustus 2017 in /door

Aan het begin van deze vakantieperiode las ik de column van Jan Jonker over het organiseren van transformatie. De pioniers die experimenteren met andere vormen van organiseren die een duurzame samenleving en daarmee ook een duurzame toekomst centraal stellen, zijn te weinig zichtbaar, zo stelt Jonker. Laten zien wat er al gebeurt, ruimte geven aan […]

Is het nog wel verantwoord hout te verbranden?

22 augustus 2017 in /door

Voor de een is een boom een luchtververser. Voor de ander een sta in de weg. Of men haat de vallende blaadjes. Sommigen houden juist weer erg van bomen, vanwege de schaduw, de prachtige bloesem of de noten die ervan afkomen. Bomen worden zelfs geknuffeld uit pure bewondering. Zo zijn er nog talloze variaties. Helaas […]

Wanneer gaat Nederland van het aardgas af?

15 augustus 2017 in /door

In 2050 moet de gebouwde omgeving in heel Nederland aardgasvrij zijn. Dat lijkt nog ver weg, maar de opgave is groot. Er staan in Nederland 7,7 miljoen woningen, waarvan in de komende 33 jaar zo’n 80% gerenoveerd moet worden naar aardgasvrij. Om dat doel te halen, moeten er 33 jaar lang gemiddeld 700 aardgasvrije woningen […]

Wij hebben een overstijgend perspectief nodig

10 augustus 2017 in /door

Met de aanslepende kabinetsformatie hoor je de klacht weer vaker: 'de politiek' heeft geen visie. En de tech-maatschappij lijkt op weg om haar afstand tot de natuur in recordtempo te maximaliseren. De samenleving als gadget-gevangenis met economische groeidwang als huisregel. Mensen missen het Grote Verhaal, een beeld waar we weer in kunnen geloven, zegt Willem […]

Hormoonverstoorders stelen onze toekomst

6 augustus 2017 in /door

In 1996 al waarschuwde de Amerikaanse wetenschapster Theo Colborn in haar boek ‘Our Stolen Future’ voor de effecten van hormoonverstoorders op vruchtbaarheid. Vorige week publiceerde een team van internationale wetenschappers een onderzoek waarvoor ze 7000 wetenschappelijke artikelen analyseerden. De resultaten liegen er niet om: in minder dan 40 jaar is de spermakwaliteit van westerse mannen […]

Sociale innovatie onderbelicht in de transitie naar een circulaire economie

29 juli 2017 in /door

In zijn recente column Transformatie organiseren schetst Jan Jonker de noodzaak voor Sociale Innovatie als voorwaarde voor een transitie naar een circulaire economie. Bij die transitie ligt de focus op dit moment nog veel te veel op de economische en de ecologische aspecten. Zelfs Jonker zelf ontkomt daar niet aan; in zijn meest recente onderzoek […]

Van poep uit de kraan naar blije boeren en burgers

20 juli 2017 in /door

In de Staten van Noord Brabant is vrijdag 7 juli een voorstel besproken voor een versnelling van de transitie veehouderij. Brabantse boeren en hun organisaties zijn al te hoop gelopen tegen dit voorstel, maar een werkbaar alternatief heb ik nog niet gezien. Burgers en natuurbeschermers laten niet na om de noodzaak te benadrukken, maar zijn […]

De economische wetenschap en het milieu (deel 2)

27 juni 2017 in /door

De transitie naar een ecologisch duurzame economie en maatschappij heeft een nieuw financieel systeem nodig. Daarin hoort het recht tot geldschepping weer toe te vallen aan de staat in plaats van zoals nu, aan private, winstgerichte banken. Enerzijds is dat omdat geldschepping in het huidige systeem, bij kredietverlening door banken, resulteert in schuld, renteverplichtingen en […]

Tijd voor lef en radicale regels voor duurzaamheid

25 juni 2017 in /door

De BV Nederland krabbelt en struikelt de goede kant op en de circulaire economie lijkt in opkomst. Steeds meer best practices, fantastisch onderzoek en talrijke innovaties worden zichtbaar. Maar we zijn te ver weg van een tipping point. De initiatieven laten zich namelijk niet gemakkelijk opschalen. Begrijpelijk, want sectoren en ondernemers in lineaire ketens moeten […]

De energietransitie is noodzakelijk, dat moet iedereen inzien

25 juni 2017 in /door

Energietransitie moet door alle bedrijven en politici worden omarmd en moet in ieder onderwijsprogramma aan bod komen. Dat stelt Volker Beckers, voormalige CEO van RWE en tegenwoordig onder andere voorzitter van de adviesraad van het Erasmus Centre of Future Energy Business.   Hoe krijgen we de noodzakelijke veranderingen voor elkaar? De energietransitie moet breed worden […]

Wie fietst leeft langer en gezonder

13 juni 2017 /0 Reacties/in /door

Fietsen is gezond, dat weten we natuurlijk al een tijd. Maar uit recent onderzoek blijkt pas goed hoe groot het effect van fietsen is op je welbevinden. Dat leidt zelfs tot een langer leven: elke minuut dat je fietst leef je langer, zou je kunnen zeggen. Tegenover de winst voor je gezondheid staat echter een […]

Ons geldsysteem en het milieu (deel 1)

11 juni 2017 /0 Reacties/in /door

Weinig mensen zullen een verband leggen tussen ons geldsysteem en het milieu, vooral wat betreft de aanpak van de milieuproblemen waar onze maatschappij zich voor geplaatst ziet. Dat komt omdat vrijwel iedereen ons geldsysteem als een gegeven beschouwt, niet als iets wat veranderd zou kunnen en moeten worden. Weinig mensen realiseren zich hoe nieuw geld “gemaakt” […]

Duurzame industrie heeft open dialoog nodig

11 juni 2017 /0 Reacties/in /door

De industrie - en met name de energie-intensieve industrie in Nederland - is innovatief, competitief en scoort internationaal goed op de duurzaamheidsladder, getuige de hoge vermeldingen van Nederlandse multinationals jaar na jaar in de Dow Jones Sustainability Index. Bovendien draagt de industrie in Nederland fors bij aan directe en indirecte werkgelegenheid en initieert zij onderzoek […]

Hormoonverstoorders tijdbom onder gezondheid?

7 juni 2017 /4 Reacties/in /door

[updated] IQ-verlies, autisme, kanker; hormoonverstoorders worden gelinkt aan een groeiende lijst van chronische aandoeningen. Wetenschappers luiden inmiddels de noodklok en spreken van een globaal gevaar. Maar is blootstelling wel te vermijden? 'Er is weinig ruimte tot manoeuvreren' zegt Andreas Kortenkamp, professor toxicologie aan de Londense Brunel University. Een kanarie in de kolenmijn. Zo zou je […]

Verborgen ecocide: bijna 5 miljoen doden per jaar gelinkt aan fossiele energie

4 juni 2017 /0 Reacties/in /door

In de kranten lezen we regelmatig over indrukwekkende aantallen doden door allerlei oorzaken. Het gaat dan bijvoorbeeld over de verkeersongevallen, het groeiende aantal doden door kanker, maar ook over kindersterfte en slachtoffers van geweld. Allemaal drama’s op zich, waar gelukkig ook de nodige aandacht voor is gekomen om die aantallen naar beneden te brengen. Helaas […]

Bij duurzaamheid hoort ook inclusieve vrede

8 mei 2017 /0 Reacties/in /door

Bij duurzame ontwikkeling wordt vaak vooral aan milieu gedacht, maar het gaat uitdrukkelijk ook over de mondiale verdeling van grond en grondstoffen en daarmee over meer bestaanszekerheid en veiligheid voor mensen, nu en voor volgende generaties. Die veiligheid lijken we echter vooral met militaire middelen te willen realiseren. Door een groep mensen met ervaring in […]

Circulaire economie wordt zichtbaar waar het schuurt

30 april 2017 /0 Reacties/in /door

De transitie naar de circulaire economie (CE) is in volle gang. Tenminste, als we de stortvloed aan publicaties die in de afgelopen tijd verschenen zijn, moeten geloven. De vraag is echter of dat ook werkelijk zo is. Uit ons landelijk onderzoek naar business modellen voor de CE moeten we toch echt constateren, dat de CE […]

Welke materialen zijn eigenlijk geschikt voor de Circulaire Economie?

18 april 2017 /0 Reacties/in /door

Financieel voordeel kunnen behalen is een belangrijke reden voor organisaties om in de circulaire economie (CE) te stappen. Dit komt wederom terug in de interviews die we hebben afgenomen in het landelijk onderzoek naar Business Modellen voor de CE. Hoe het behalen van financieel voordeel past binnen de idee van de CE, waarin waardebehoud, waardeverhoging […]

Een transitie: de burger wordt producent

16 april 2017 /2 Reacties/in /door

Je kent ze wel, van die rekenmodelletjes over het rendement van zonnepanelen met hun terugverdientijd. Interessante kost, waarmee men hoopt twijfelaars over de streep te trekken. En natuurlijk lijkt het me prachtig als veel daken overal ter wereld bedekt raken met zonnepanelen, zodat de onderliggende woningen, kantoren en bedrijven de opgewekte energie direct kunnen gebruiken. […]

Verdienmodellen voor de circulaire economie

9 april 2017 /0 Reacties/in /door

Ondernemen en verdienen zijn onlosmakelijk aan elkaar verbonden. Een startende ondernemer heeft misschien wel een beeld van oneindige rijkdommen voor ogen. Of wat bescheidener, het beeld om als zelfstandige het dagelijks brood te kunnen verdienen. Hoe het ook zij, er wordt altijd geprobeerd om met het aanbieden van goederen of diensten omzet te maken en […]

Alles van waarde is weerloos

1 april 2017 /0 Reacties/in /door

De titel komt uit een gedicht van de Nederlandse dichter Lucebert, een van de zogenoemde Vijftigers. Het gedicht heet ‘De zeer oude zingt’ en is niet zo lang: 12 regels. Lucebert schreef het in 1974 als een verzuchting over de ruwe omgang met alles wat we niet in geld kunnen uitdrukken, maar wel van onschatbare […]

Het einde van bezit: platform- en product-als-dienst modellen

19 maart 2017 /0 Reacties/in /door

Om te kunnen transformeren naar een circulaire economie zijn nieuwe business modellen noodzakelijk. Route Circulair, een eventreeks georganiseerd door Kirkman Company, behandelt vijf circulaire bedrijfsmodellen aan de hand van wetenschappelijk praktijkonderzoek. Tijdens de derde editie op 16 februari stond de avond in het teken van het platformmodel en het product-als-dienstmodel. Wat zijn de verdiensten van […]

Rekeningrijden: eerst de organisatie en dan de technologie, of andersom?

19 maart 2017 /3 Reacties/in /door

In de afgelopen verkiezingscampagne was het weliswaar een klein onderwerp, maar toch kwam het in enkele debatten ter sprake: rekeningrijden. Of kilometerheffing, congestieheffing of wegbeprijzing, zoals het ook wel wordt genoemd. In feite een ander business model voor automobiliteit, dat een groot deel van de partijen wil invoeren om de toenemende filedruk tegen te gaan. […]

Extra molens graag, ook voor natuurbeschermers

7 maart 2017 /7 Reacties/in /door

Het is op z’n minst opmerkelijk. In de ene gemeente wordt de komst van moderne windmolens met begrip geaccepteerd, terwijl er in een andere gemeente tegen wordt geprotesteerd. Hoe komt dat toch? Natuurlijk maakt het veel uit of de molens op een redelijke afstand van woonhuizen zijn gepland. En of het tot de meeste mensen […]